Σταθερές οι «υπομνήσεις» των ΗΠΑ για τον ενεργειακό ρόλο της Ελλάδας

Οι εγκαταστάσεις LNG στη Ρεβυθούσα εντάσσονται στον ευρύτερο αμερικανικό σχεδιασμό για την ανάπτυξη του λεγόμενου «νότιου διαδρόμου φυσικού αερίου»

Τις σταθερές στρατηγικές τους επιδιώξεις σχετικά με τη μοιρασιά του ενεργειακού πλούτου της περιοχής, όπως και τη διαδρομή μεταφοράς Ενέργειας και τη θέση της Ελλάδας στα σχέδια αυτά, στον ανταγωνισμό τους με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, υπενθυμίζουν στην ελληνική κυβέρνηση με κάθε ευκαιρία - επίσημη και ανεπίσημη - οι ΗΠΑ, αποσπώντας φυσικά τις ρητές διαβεβαιώσεις της ελληνικής κυβέρνησης ότι παραμένει κι εκείνη από την πλευρά της δεσμευμένη στις κατευθύνσεις που έχουν χαραχθεί όλο το προηγούμενο διάστημα για την υλοποίηση των συγκεκριμένων στόχων.

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η πρόσφατη επίσκεψη στη χώρα μας της Ρόμπιν Ντάνιγκαν (R. Dunnigan), βοηθού υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιας για θέματα ενεργειακής διπλωματίας, η οποία, σύμφωνα με όσα επισήμως ανακοινώθηκαν, τόνισε εκ νέου το ενδιαφέρον της αμερικανικής κυβέρνησης για την προώθηση του νότιου διαδρόμου φυσικού αερίου, τμήμα του οποίου αποτελεί και ο αγωγός ΤΑΡ που διασχίζει τη Βόρεια Ελλάδα, αλλά και για την τροφοδοσία της ευρύτερης περιοχής με φυσικό αέριο από εναλλακτικές πηγές. Το ακριβές περιεχόμενο των συναντήσεων που είχε με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γ. Σταθάκη, και άλλους κυβερνητικούς παράγοντες κατά την επίσκεψή της στο Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών, δεν έγινε γνωστό, ωστόσο στις αν και διπλωματικού χαρακτήρα δημόσιες δηλώσεις της περιέγραψε αρκετά καθαρά τα σημεία ενδιαφέροντος που έθιξε.

Προωθείται ο «Νότιος Διάδρομος»

Στο επίκεντρο των συζητήσεων με τους παράγοντες της ελληνικής κυβέρνησης τέθηκαν οι εργασίες ολοκλήρωσης του ΤΑΡ και του διασυνδετήριου ελληνο-βουλγαρικού αγωγού φυσικού αερίου (IGB), ο πλωτός τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης, αλλά και δυνατότητες επενδύσεων αμερικανικών επιχειρήσεων στον εγχώριο ενεργειακό τομέα. Πρόκειται δηλαδή για ένα σύνολο έργων που εντάσσονται στον ευρύτερο αμερικανικό σχεδιασμό για την ανάπτυξη του λεγόμενου «νότιου διαδρόμου φυσικού αερίου», ο οποίος θα μεταφέρει στις ευρωπαϊκές αγορές το αζέρικο φυσικό αέριο και επιπλέον θα μπορεί να τροφοδοτείται και με αμερικανικό ΥΦΑ.

Υπενθυμίζουμε ότι ο Αμερικανός πρέσβης στη χώρα μας, Τζ. Πάιατ, μιλώντας πρόσφατα σε ενεργειακό συνέδριο, είχε χαρακτηρίσει την Ελλάδα «πυλώνα - κλειδί» για την ενεργειακή ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Μεσογείου, τονίζοντας ιδιαίτερα την υποστήριξη των ΗΠΑ στην υλοποίηση των συγκεκριμένων έργων. Οπως είχε πει χαρακτηριστικά, όλα τα προαναφερόμενα πρότζεκτ «θα συνεισφέρουν σημαντικά στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης» και σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα που προωθούνται αυτό το διάστημα αλλού στην Ευρώπη, όπως στην Κροατία και τις Βαλτικές Χώρες, «θα καθορίσουν την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια τα επόμενα 30 χρόνια».

Να σημειωθεί πως την προηγούμενη βδομάδα είχε πραγματοποιηθεί στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν η τρίτη Διυπουργική Συνάντηση του Συμβουλίου για τον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου, όπου συζητήθηκαν οι τελευταίες εξελίξεις με την πρόοδο των έργων που συνδέονται με αυτόν. Στη συνάντηση είχε συμμετάσχει φυσικά ο αρμόδιος Ελληνας υπουργός Περιβάλλοντος, όπως και οι ομόλογοί του των χωρών που συμμετέχουν στο έργο, παράλληλα με υψηλή εκπροσώπηση της ΕΕ και των ΗΠΑ. Κατά τη συνάντηση επιβεβαιώθηκε εκ νέου ότι ο «Νότιος Διάδρομος» θα ξεκινήσει να τροφοδοτεί την Ευρώπη με φυσικό αέριο από την Κασπία Θάλασσα σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, δηλαδή μέχρι το 2020. Το έργο, συνολικής αξίας 40 δισ. δολαρίων, προορίζεται να περιορίσει ως ένα βαθμό την πρόσβαση της Ρωσίας στην αγορά φυσικού αερίου της Ευρώπης αφού στην αρχική του φάση θα μεταφέρει ποσότητες ίσες περίπου με το 10% των σημερινών ρωσικών εξαγωγών φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Σε αναζήτηση αγορών οι αμερικανικές εταιρείες

Επίσης, κατά τη συνάντηση προέκυψε και το ενδιαφέρον και άλλων χωρών της Βαλκανικής, όπως η Βοσνία, η Κροατία και το Μαυροβούνιο, να συνδεθούν με τον TΑΡ μέσω μιας νέας γραμμής αγωγού που έχει λάβει το όνομα «Ionian Adriatic Pipeline» και θα ξεκινά από την Αλβανία. Το ερώτημα βέβαια που τίθεται είναι εάν οι ποσότητες φυσικού αερίου που μπορεί να παράσχει η Κασπία είναι αρκετές για την τροφοδοσία τόσων χωρών, που μάλλον δεν είναι σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, όσο περιορισμένες κι αν είναι οι αγορές φυσικού αερίου της βαλκανικής «γειτονιάς». Από αυτήν την άποψη γίνεται κατανοητή και η ιδιαίτερη θέρμη με την οποία οι Αμερικανοί επιδιώκουν όλο αυτό το διάστημα να προωθήσουν έργα υποδομής που θα δέχονται το δικό τους υγροποιημένο φυσικό αέριο, το οποίο κατά τα τελευταία χρόνια εξάγουν με αυξανόμενους ρυθμούς.

Ενα από αυτά, όπως προαναφέρθηκε, είναι και ο πλωτός σταθμός της Αλεξανδρούπολης που έτυχε ιδιαίτερης αναφοράς από την Ρ. Ντάνιγκαν, καθώς το εν λόγω έργο, όπως είπε, σε συνδυασμό με το αναβαθμισμένο σταθμό ΥΦΑ στη Ρεβυθούσα, περιλαμβάνεται στα έργα που ενισχύουν την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, καθώς αποτελούν μια νέα πύλη εισαγωγής αερίου στην αγορά. Υπογράμμισε επίσης τη διαθεσιμότητα «προϊόντος» από τις ΗΠΑ λέγοντας ότι οι αμερικανικές εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου θα ξεπεράσουν τα 100 δισ. κυβικά μέτρα τα επόμενα 5 έως 7 χρόνια, μέγεθος που αντιστοιχεί στο 20% της παγκόσμιας αγοράς.

Πληροφορίες ανέφεραν επίσης ότι η Ρ. Ντάνιγκαν συναντήθηκε και με τον επιχειρηματία Δ. Κοπελούζο, επικεφαλής της εταιρείας «Gastrade», η οποία προωθεί τον πλωτό σταθμό της Αλεξανδρούπολης. Στις αρχές του Φλεβάρη η «Gastrade» είχε ανακοινώσει τη μεταβίβαση του 20% του μετοχικού της κεφαλαίου στη ναυτιλιακή εταιρεία «GasLog Ltd», συμφερόντων Π. Λιβανού, η οποία βρίσκεται σε στενότατη συνεργασία με την αμερικανική ενεργειακή εταιρεία «Cheniere Energy», μια εκ των βασικών αμερικανικών εταιρειών που τροφοδοτούν με υγροποιημένο αέριο τις ευρωπαϊκές αγορές. Η έναρξη λειτουργίας του πλωτού σταθμού προγραμματίζεται για το τέλος του 2019 και έχει ενταχθεί από την ΕΕ στα λεγόμενα «έργα προτεραιότητας για τη διασύνδεση των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου στην Κεντρική και ΝΑ Ευρώπη», ένα σύνολο νέων υποδομών φυσικού αερίου που υποτίθεται ενισχύουν την ευρωπαϊκή «ενεργειακή ασφάλεια».

Ολα τα παραπάνω έργα - ΤΑΡ, IGB, πλωτός σταθμός Αλεξανδρούπολης - και συνολικά ο Νότιος Διάδρομος φυσικού αερίου, περιγράφονται από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και από τα χείλη του ίδιου του πρωθυπουργού, Αλ. Τσίπρα, κατά τα εγκαίνια του ΤΑΡ πέρσι, ως «εγχείρημα περιφερειακής συνεργασίας, όχι μόνο μεγάλης οικονομικής, αλλά και μεγάλης γεωστρατηγικής σημασίας (...) που μπορεί να βοηθήσει, ώστε η Ενέργεια να αποτελέσει γέφυρα συνεργασίας και ευημερίας για όλους, στην περιοχή μας. Και όχι εφαλτήριο για αποκλεισμούς, επικυριαρχία, κρίσεις και συγκρούσεις». Μόνο που σε αντίθεση με τους παραπάνω... συγκινητικούς ισχυρισμούς, η εμπειρία του παρελθόντος, αλλά και η σύγχρονη, αποδεικνύει ότι η χάραξη των ενεργειακών οδεύσεων και το μοίρασμα των αγορών μεταξύ των μονοπωλιακών ομίλων, ιδιαίτερα σε γεωγραφικά σταυροδρόμια όπως η Ελλάδα, τα οποία είναι κρίσιμης σημασίας για τα ζωτικά συμφέροντα αντιτιθέμενων ιμπεριαλιστικών κέντρων, μόνο όξυνση των συγκρούσεων και δεινά στους λαούς προκαλούν...